میان محیط پروژه و میزان سوددهی و رضایت اعضای تیم رابطه مستقیم وجود دارد. مدیر پروژه عمدی یا سهوی، مسیر کلی پروژه را تعیین می‌کند. مدیران پروژه باکارها و ارتباطات خود می‌توانند موجب پیشرفت یا پسرفت کار شوند. ما به روش‌هایی که مدیران پروژه با آن‌ها می‌توانند مسئولیتهای خود را انجام دهند و محیطی مثبت در تیم پروژه ایجاد کنند، خواهیم پرداخت.
چه چیز موجب تشکیل یک تیم پروژه عالی می‌گردد:
ما به‌عنوان مدیر پروژه می‌خواهیم بهترین محیط تیمی را برای جذب و حفظ اعضای مهم تیم و کمک به آن ایجاد کنیم تا این افراد بهره‌ور باشند. اگر ما بخواهیم از تیم خود بیشترین نفع را ببریم، نیاز داریم محیطی را به وجود آوریم که با حمایت از اعضای تیم، آن‌ها را برای بهترین عملکرد تشویق کنند. مدیر پروژه مسئول خلق این محیط تیمی است. او طوری مراحل را تنظیم می‌کند که تیم بتواند بهترین عملکرد را داشته باشد.
عامل دیگر برای ایجاد محیط مثبت، میزان تقویت یا تخریب احساسی از سوی مدیر پروژه است. مدیران تقویت‌کننده ، آن‌هایی هستند که تیم‌های قوی را ایجاد می‌کنند و حس یکدلی را در تیم به وجود می‌آورند. این مدیران پروژه همیشه با تیم هماهنگ هستند. به‌عبارتی مدیران پروژه تقویت‌کننده در تیم هماهنگی ایجاد می‌کنند. مراحلی وجود دارد که مدیران پروژه می‌توانند با آن‌ها به یک مدیر و رهبر تقویت‌کننده تبدیل شوند.
مدیران پروژه می‌توانند با کسب مهارت در شایستگی‌های هوش هیجانی شروع کنند. آن‌ها می‌توانند توانایی خودآگاهی و آگاهی اجتماعی را به‌منظور درک بهتر خودشان و دیگران توسعه دهند، با دیگران حس همدردی داشته باشند، خود را به‌جای اعضای تیم قرار دهند. آن‌ها نشان می‌دهند که چگونه اهداف فردی با اهداف تیمی مرتبط است. این گروه از مدیراان بر روی هدف مشترک تمرکز دارند و سعی می‌کنند تا افراد را در مسیری مشترک به حرکت وادارند.
چگونه مدیران پروژه جهت و آهنگ پروژه را تعیین می‌کنند:
مدیر پروژه مسئول جهت‌دهی و تعیین آهنگ پروژه است، مانند کاپیتان یک کشتی، مدیر پروژه نیز نیروی نامرئی است که تیم پروژه را راهنمایی می‌کند. مدیران پروژه‌ای که در تعیین جهت و آهنگ پروژه مصمم هستند، در پروژه امنیت ایجاد می‌کنند. منظور از امنیت در این‌جا امنیت فیزیکی نیست، اگرچه آنهم مهم است. یک محیط ایمن، محیطی است که در آن انتظارات و استانداردها برای عملکرد و رفتار افراد واضح و شفاف است. مدیر پروژه با وضع استانداردها، تقویت قوانین، رفع تعارضات، ایجاد مسئولیت‌پذیری در افراد و شناسایی دیگران محیطی امن را ایجاد می‌کند. این محیط ایمن، اعضای تیم را تشویق می‌کند تا قدرت پذیرش ریسک را داشته باشند و وظایف خود را به بهترین کیفیت انجام دهند. به‌طورخلاصه یک مدیر پروژه با رعایت موارد ذیل می‌تواند محیط تیمی مثبت به وجود آورد:
خودش نمونه باشد، خوش‌بین باشد، ارزش‌های تیمی را ایجاد کند، قوانین را اجرا کند، افراد را مسئول و پاسخ‌گو بداند، محیط کار را جالب و سرگرم‌کننده کند، افراد را تصدیق کند و در مقابل مدیریت بایستد.
۱-خودتان نمونه باشید: این‌مورد می‌تواند شامل کارکردن تا دیروقت یا کار کردن در ایام تعطیل باشد.
۲-خوش‌بین باشید: خوش‌بین ها در این‌جا به‌معنای ایجاد انتظارات مثبت برای شیوه عملکرد تیم در نتایج پروژه است.
۳-ارزش‌های تیمی ایجاد کنید : بایستی ارزش‌های تیمی را به شکل الگو درآورده و آن را به اطلاع تیم برسانیم و افراد را پای‌بند اجرای آن‌ها کنیم.
۴-قوانین را ایجاد کنید: در محیط پروژه، مدیر پروژه شبیه رئیس پلیس است و بایستی مشتاقانه و داوطلبانه قوانین تیمی را اجرا کند.
۵-در مقابل مدیریت بایستد: در این‌جا مدیریت به‌معنای رییس مدیر پروژه، ذی‌نفعان مهم و کلیدی و مشتریان است. مدیر پروژه باید در مواقع ضروری مثلاً زمانی‌که با تصمیمی مخالف است یا این‌که نیاز دارد با بازگشت به عقب در اندازه پروژه، بودجه، منابع و مدت‌زمان آن تغییراتی ایجاد کنند، در مقابل مدیر بایستد.
۶-افراد را پاسخ‌گو و مسئول بدانید: مدیر پروژه یک گوشه نمی‌نشیند تا شکست تعهدات دیگران را تماشا کند. او با یادآوری وظایف افراد و شفاف‌سازی انتظارات و درخواست گزارش‌های دوره‌ای بروز شده از افراد پشتیبانی می‌کند، حتی برای رسیدن به اهداف اگر لازم باشد با پیشنهاد و ارائه روش‌های خلاقانه به آنان کمک می‌کند.
۷-محیط کار را جالب و سرگرم‌کننده کنید: طنز راه خوبی برای کم کردن میزان فشار روحی و کلید مدیریت برخود است. همچنین جدی نبودن و خندیدن با دیگران، برای ایجاد روابط با آن‌ها مفید است، بنابراین این کار به مدیریت روابط کمک می‌کند.
۸- افراد را تصدیق کنید: تایید یکی از قدرتمندترین و پرکاربردترین ابزارها برای مدیریت پروژه است. این‌مورد افزون بر ایجاد روابط با دیگران،یکی از ارزش‌هایی است که مدیر پروژه به کمک آن آهنگ محیط پروژه را تعیین می‌کند.
روش‌هایی برای ایجاد محیط تیمی مثبت در پروژه:
۱-بررسی کنید که اعضای گروه چه دیدگاهی درباره محیط تیم پروژه دارند.
۲-کارها و دیدگاه‌ها را بنویسید. (شفاف نمودن قوانین و انتظارات)
۳-با تعریف روشن مسئولیت‌ها، افراد را وادار به رعایت آن‌ها کنید.
۴-افراد را در مسیر دستیابی به چشم‌اندازتان حفظ کنید (به افراد تیم بگویید که چگونه آن‌ها را ارزیابی و تشویق میکنید)
۵-افراد را حین انجام کارهای صحیح شناسایی کنید.
۶-پنجره‌های شکسته را به روی خود باز کنید. از این نظریه در محیط پروژه خود بهره ببرید. با یک ارزیابی صحیح و صادقانه ببینید کدام قوانین و استانداردها وجود دارند که افراد در محیط کار به آن‌ها وفادار و متعهد نیستند.
نویسنده: مهندس امیر قربان زاده
منابع و مراجع :
Pouria Khosravi a, Azadeh Rezvani b, Neal M. Ashkanasy b (2020). Emotional intelligence: A preventive strategy to manage destructive. influence of conflict in large scale projects. International Journal of Project Management 38 (2020) 36–46
Bushuyev Sergey(&) , Kozyr Boris , and Rusan Nadiia. Modeling of Empathy, Emotional Intelligence and Transformational Leadership to the Project Success. SBushuyev@ukr.net
Gilar-Corbi R, Pozo-Rico T, Sa´nchez B, Castejo´n J-L (2019) Can emotional intelligence be improved? A randomized experimental study of a business-oriented EI training program for senior managers.
El Khatib, M., Almteiri, M., & Al Qasemi, S. A (2021). The Correlation between Emotional Intelligence and Project Management Success. iBusiness, 13, 18-29
Rashid Maqbool, Ye Sudong, Nasir Manzoor, Yahya Rashid (2017). The Impact of Emotional Intelligence, Project Managers’ Competencies, and Transformational Leadership on Project Success: An Empirical Perspective. Project Management Journal, Vol. 48, No. 3, 58–75
Lianying Zhang ⁎, Tingting Cao, Yu Wang.(2017) The mediation role of leadership styles in integrated project collaboration: An emotional intelligence perspective. International Journal of Project Management Mersino Anthony C.(2013). Emotional intelligence for project managers : the people skills you need to achieve outstanding results,second edition ,2013
